چانه بند ارتودنسی یا چین کپ

به طور سنتی برای ممانعت از رشد زیادی فک پایین، نیرویی خارج دهانی توسط متخصص ارتودنسی از طریق چانه بند ارتودنسی یا چین کپ به چانه وارد می‌شده است. فک پایین با رسوب استخوان به مفصل فک پایین و کناره پشتی آن رشد می کند. این روش اعمال نیرو شباهتی به اعمال خارج دهانی به فک بالا را ندارد.

چانه بند ارتودنسی | دکتر فرهاد صدرالدینی

چانه بند ارتودنسی | دکتر فرهاد صدرالدینی

دو راه اساسی در چانه بند در ارتودنسی وجود دارد. اولین روش این است که نیرو مستقیماً در مسیر مفصل با هدف ممانعت از رشد فک پایین وارد آید. این روش در حیوانات آزمایشگاهی موثر است ولی در انسان تغییرات آن نسبت به تأثیر هدگیر یا سربند بر فک بالا به مراتب کمتر می باشد. روش دوم این است که جهت نیروی وارد توسط چانه بند ارتودنسی زیر مفصل فک پایین باشد به طوریکه چانه به طرف پایین و عقب بچرخد. در این روش نسبت به روش اول که ممانعت مستقیم از رشد مفصل فک پایین مورد نظر بود نیروی کمتری وارد می شود. وقتی فک پایین با این روش به طرف پایین جابه‌جا می‌شود دندان‌ها رویش بیشتری می‌کنند. به عبارت دیگر از برجستگی چانه به قیمت افزایش ارتفاع صورت کاسته می‌شود. این روش در کودکانی که افزایش ارتفاع صورت مجاز باشد کاملا موثر است. مسلما در کودکانی که در ابتدای امر دارای صورتی با ارتفاع کوتاه می باشند بهترین نتیجه را خواهد داد.

وقتی که نیروی خارجی دهانی به چانه وارد می‌شود جلوگیری از به عقب متمایل شدن دندان های جلویی فک پایین مشکل می باشد. حتی وقتی که چانه بند ارتودنسی یا چین کپ سخت تری به کار می رود معمولا علاوه بر تغییرات اسکلتی مورد انتظار جابه جایی دندانی نیز مشاهده می‌شود. البته اگر دندان های جلویی فک پایین از ابتدا بیرون زده باشند تمایل آنها به عقب مطلوب است. با این همه در اکثر موارد تمایل به عقب دندان های فک پایین اثری نامطلوب است و می‌تواند سبب نا مرتبی دندان ها گردد.

ارتودنسی تغییر رشد و جلو بودن چانه کودکان

دستگاه تغییر رشد که برای درمان جلو آمدگی چانه به کار می روند دقیقا مشابه روش دوم درمان با چانه بند ارتودنسی عمل می‌کند. آنها با افزودن به ارتفاع عمودی صورت، موجب چرخش چانه به طرف پایین و عقب می شود. تهیه موم ثبت کننده رابطه دو فک، برای دستگاه های تغییر رشد برای درمان جلوآمدگی چانه بر مبنای باز شدن لولایی مفصلی فک پایین می باشد که ایجاد فضای اضافی در جهت عمودی نموده و دندان ها در آن فضا رشد می کنند. اگرچه انواع متعددی از دستگاه های تغییر رشد جهت جلو بودن چانه وجود دارد، ولی هیچ یک از اینها نیروی مستقیم جهت ممانعت از رشد مفصل فک پایین اعمال نمی‌کنند. از نظر متخصص ارتودنسی برای درمان با چانه بند یا دستگاه تغییر رشد جلو بودن چانه بیماری است که دارای خصوصیات زیر باشد:

اول مشکل استخوانی از نوع خفیف باشد و بتوان دندان های جلویی را به صورت نوک به نوک یا نزدیک به آن درآورد.

دوم ارتفاع عمودی صورت کودک کوتاه باشد.

سوم دندان های جلویی پایین، طبیعی یا جلو زده باشند، نه عقب رفته.

کودک دارای جلو زدگی شدید فک پایین حتی اگر سن او کم باشد را می توان در شمار بیمارانی دانست که برای تصحیح جلو بودن چانه در آینده نیاز به جراحی فک دارند. دستگاه تغییر رشد به کار رفته هر چه که باشد فرقی نمی کند، به هر حال در این موارد موفقیت درمان تغییر رشد کودک محدود می باشد. اعمال نیروی خارجی دهانی به منظور درمان با چانه بند ارتودنسی روشی است که به مدت چندین دهه برای درمان بزرگی فک به کار می رفته است.

استفاده از کش متصل به کلاه به عنوان پایه ای جهت اعمال نیروی چانه بند می‌باشد. در تئوری، نیروی خارج دهانی وارد به مفصل فک پایین جلوی رشد در این ناحیه را خواهد گرفت، آنچه که در درمان چانه بند به دست می آید تمایل به عقب رفتن دندان های جلویی فک پایین در نتیجه فشار وارده از سوی دستگاه روی لب پایین و سیستم دندانی می باشد که ضمن آن فک پایین را به طرف پایین و عقب می چرخاند. کودکانی که دارای صورتی با ارتفاع بلند می باشند و با چانه بند ارتودنسی درمان می‌شوند ممکن است بعد از درمان با نرسیدن عمودی دندان های جلویی دو فک مواجه شوند.

ارتودنسی تغییر رشد جلو بودن چانه کودک | دکتر فرهاد صدرالدینی

ارتودنسی تغییر رشد جلو بودن چانه کودک | دکتر فرهاد صدرالدینی

متخصص ارتودنسی و بزرگی فک پایین کودک

یک چین کپ یا چانه بند سخت را می توان به صورت مرسوم از روی قالب چانه تهیه نمود و یا می‌توان از انواع فلزی یا پلاستیکی اگر به اندازه کافی با چانه تطابق داشته باشد استفاده کرد. هر چه کش چانه بند به هنگام استفاده بیشتر به طرف بالا جهت داده شود حرکت دندان های جلویی پایین به عقبِ بیشتری نیز رخ خواهد داد. به این ترتیب پد های چانه نرم ممکن است حرکت دندانی بیشتری نسبت به انواع پد های چانه سخت ایجاد کنند.

کلاه هایی که دارای مکانیسم فنری هستند می توانند مشابه همان هایی باشند که برای سر بند یا هدگیر به کار می رود. این کلاه‌ها به همان طریق تنظیم می گردند تا نیروی تقریباً در حد ۱۶ تا ۲۴ اونس در هر طرف فک پایین یا نیرویی سبک‌تر به پایین مفصل فک پایین وارد کنند. اغلب اوقات متخصص ارتودنسی یا والدین سعی می کنند با اقدام به کار های نامعقول در صورت امکان از ضعف زیبایی صورت و یا جراحی دوران بلوغ فرار نمایند. موفقیت محدود مداخله زودهنگام، یک واقعیت است که باید درک شود. برای کودکی که دارای جلو آمدگی شدید فک پایین می باشد، هیچ درمانی بهتر از جراحی فک در پایان دوره رشد نمی باشد.