هدگیر ارتودنسی چیست؟

هدگیر ارتودنسی

جلو بودن فک بالا در کودکان از موارد استفاده از هدگیر ارتودنسی و نیروی خارج دهانی می باشد. همانگونه که قبلا نیز اشاره شد ناهنجاری‌هایی که در آن فک بالای کودک جلو می باشد اغلب همراه با عقب بودن فک پایین نیز می باشند. اعمال نیروی خارجی با هدگیر به فک بالا که توسط متخصصان ارتودنسی به کار برده می‌شد نشان داد که از تأثیر خوبی برخوردار است. این روش بعدا کنار گذاشته شد، نه به این دلیل که موثر نبود بلکه به این خاطر که متخصصان ارتودنسی اوایل ۱۹۹۰ بر این باور شدند که کاربری کش های داخل دهانی همان تاثیر را بر جای می‌گذارد.

در این سایت جذاب ترین مقالات در مورد ارتودنسی و دندانپزشکی را با جستجو در بخش مقالات خواهید یافت.

جلو بودن فک بالا:

اگرچه در این روش درمانی هدف تغییر رشد فک بالا در کودک می باشد، ولی می بایست در نظر داشت که درمان مشکلاتی که در آن فک بالا جلو به نظر می رسد مستلزم رشد فک پایین نیز می باشد. اگر جلوی رشد فک بالا گرفته شود و ضمناً مسیر رشد آن نیز تغییر داده شود و اگر فک پایین به طرف پایین و جلو رشد نماید ناهنجاری اصلاح خواهد شد. اما اگر کودک همکاری نماید و جلوی رشد فک بالا گرفته شود چنانچه فک پایین رشد مناسبی نکند و به فک بالا نرسد درمان موثر نخواهد بود. اینگونه تصور می‌شد که ممکن است جلوگیری از رشد فک بالا به طور مستقیم رشد فک پایین را به تاخیر می اندازد و این مطلب نظر بعضی از متخصصین ارتودنسی را به خود جلب کرده بود. خوشبختانه به نظر می آید فک پایین در کودکان دارای هدگیر و بدون هدگیر ارتودنسی یکسان رشد می کند هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد هدگیر روی رشد فک پایین اثر منفی دارد. عملاً برای اینکه بتوانیم نیروی خارجی دهانی را به فک بالا منتقل نماییم می بایست آنرا از طریق دندانهای کرسی فک بالا اعمال کنیم و بنابراین علاوه بر اثرات استخوانی، اثرات دندانی نیز اجتناب ناپذیر خواهند بود. تصور می شود که درزهای رشدی فک بالا تنها تحت تاثیر مقدار و جهت نیروی وارده به آنها می باشند نه اینکه نیرو به کدام دندان وارد می شود. به نظر می آید اثرات استخوانی نیروی خارج دهانی یا همان هدگیر ارتودنسی چه مستقیما به کرسی فک بالا وارد شود یا از طریق دستگاه ارتودنسی متحرک که همه دندان های فک بالا را در بر داشته باشد مشابه باشند.

با این همه استفاده از هدگیر ارتودنسی برای کودکانی که در سن دندانی مختلط که هم دندان دائم و هم دندان شیری دارند هستند و در قوس فکی در محل رویش دندانهای نیش و کرسی کوچک دارای فضا می باشند استفاده از هدگیر راحت تر می باشد و اکثر کودکان مناسب جهت درمان تغییر رشد در این گروه سنی قرار دارند، اگر نیرو از طریق هدگیر ارتودنسی به کرسی بالا وارد شود این دندان‌ها تمایل به حرکت عقب پیدا می کنند. ولی با کمال تعجب دیده می شود که نسبت به فک بالا تنها مقدار کمی حرکت می کنند مگر اینکه دندانهای کرسی دوم فک بالا وجود نداشته باشند. اگر نیروی خارجی دهانی به دندان های جلویی فک بالا اعمال گردد قطعا حرکت دندانی بیشتری را می توان انتظار داشت. گرچه وقتی هدگیر به کار می رود نمی‌توان جلوی حرکت دندانی را گرفت ولی متخصص ارتودنسی با آگاه بودن از ویژگی های نیروی ارتودنسی ایده آل و استفاده از این مزیت می‌تواند میزان حرکت را به حداقل یا حداکثر تغییر دهد. نیروی خارج دهانی وارده به دندان های کرسی می تواند باعث حرکت دندانها هم در جهت عمودی و هم در جهت افقی شود.  گرچه کرسی های فک بالا در مقابل حرکت به طرف عقب مقاومت می نمایند ولی به آسانی از استخوان کمی خارج می شود و اگر میزان خارج شدن از استخوان آن از میزان رشد عمودی فک پایین بیشتر باشند فک پایین به طرف پایین و عقب خواهد چرخید. در نتیجه نه تنها به بهبود عقب بودن فک پایین کمک نمی شود بلکه آن را بدتر نیز می کند. در بعضی از بیماران یک تسمه گردنی نیروی قابل ملاحظه در جهت پایین وارد می‌آورد در حالی که بعضی دیگر اعمال نیرو تقریباً در امتداد دندان ها می باشد. همانند بسیاری از جنبه های دیگر درمان ارتودنسی که در آن مشخصات فردی در نظر گرفته می شود در انتخاب نوع سیستم نیز می بایست این نکته مدنظر باشد. سن ایده آل برای درمان با نیروی خارج دهانی از طریق فک بالا، کودکی است که ناهنجاری او با رشد افقی یا رشد عمودی زیاد فک بالا همراه باشد یا کمی بیرون زدگی دندان های فک بالا وجود داشته باشد

همانند دستگاه‌های تغییر رشد در استفاده از هدگیر ارتودنسی همکاری یک فاکتور عمده محسوب می گردد. برای اینکه هدگیر

موثر واقع شود می بایست به خوبی استفاده گردد. از آنجایی که نیرو به دندان ها اعمال می گردد استفاده تمام وقت معمولا توصیه نمی‌شود ولی برای اخذ نتایج خوب باید ۱۲ تا ۱۶ ساعت در شبانه روز استفاده شود. بیشترین تاثیر هم زمانی است که رشد سریع قبل از بلوغ در حال وقوع می باشد.

هدگیر ارتودنسی یا دستگاه متحرک تغییر رشد:

مقایسه اثرات هدگیر ارتودنسی و دستگاه تغییر رشد در درمان مشکلات بزرگی فک بالا یا کوچکی فک پایین جالب توجه می باشد. دستگاه‌های تغییر شد به طور روتین از رشد فک بالا ممانعت به عمل می‌آورند و یکی از اثرات هدگیر را ایجاد می‌کند. با دستگاه تغییر رشد کنترل موقعیت تک تک دندان ها راحت تر می باشد ولی در عوض هدگیر ارتودنسی را به راحتی با یک دستگاه ارتودنسی ثابت میتوان همراه نمود.