سلامت دندانی بهتر، پیشگیری از بروز بیماریهای لثه، کارایی بهتر دندانها در جویدن و تکلم، زیبایی بیشتر و افزایش اعتمادبهنفس مهمترین دلایل انجام درمان توسط متخصص ارتودنسی هستند. هرچند مهمترین دلیل ایجاد پوسیدگی و ناراحتی لثه میکروبها هستند و رعایت کامل بهداشت دهان و دندان میتواند مانع از فعالیت این میکروبها شوند، ولی مهارت و آشنایی افراد برای انجام این اقدامات یکسان نیست. اگر به دلیلی سطحی از دندان درست تمیز نشود خطر بروز پوسیدگی و ناراحتی لثه آن را تهدید خواهد کرد. دندانهایی که بهصورت کجروی هم قرارگرفتهاند و دسترسی مناسبی برای تمیزشدن ندارند، میتوانند پناهگاههای بیشتری برای میکروبهای ایجادکننده پوسیدگی و ناراحتی لثه فراهم کنند.
مشکل مضاعف این است که در این موارد امکان دسترسی برای ترمیم صحیح ناحیه توسط دندانپزشک وجود نداشته و عملا شکل نامناسب ترمیم ایجادشده پناهگاه دیگری برای فعالیت میکروبها و تشدید بیماری خواهد بود. در افرادی که رابطه دندانی صحیح وجود ندارد، عملکرد جویدن تحتتاثیر قرار میگیرد. در ناهنجاریهای خفیف تاثیرپذیری ناچیز ولی در ناهنجاریهای شدید مثل بههمنرسیدن دندانها عملکرد جویدنی دندانها تا حد زیادی مختل شده و لازم است بیمار تلاش زیادتری برای جویدن داشته و از خوردن بعضی غذاها اجتناب کند. عدم جویدن کافی غذاها، هضم آنها را در دستگاه گوارش دچار مشکل میکند.
در تکلم صحیح نحوه قرارگیری دندانها برای ادای برخی از حروف مثل «ش»، «س»، «ف» و «و» اهمیت زیادی دارد. قرارگیری صحیح دندانها امکان کنترل خروج هوا در حد مناسب برای تلفظ صحیح حروف را فراهم میکند. در مواردی که اختلالات گفتاری وجود دارد رفع موانع فیزیکی و ایجاد رابطه صحیح دندانی بخشی از درمان را تشکیل میدهد. زیبایی دندانها خواسته قریب به اتفاق افرادی است که برای درمان ارتودنسی به متخصص ارتودنسی مراجعه میکنند. حتی اگر فرد از نظر عملکرد دندانی یا سلامت دندانی تقاضای درمان ارتودنسی داشته باشد، با شروع درمان ارتودنسی، زیبایی دندانها را هم به خواسته خود اضافه میکند. تحقیقات معتبر دانشگاهی در دنیا، تاثیرات مثبت درمان ارتودنسی را در دورهای از زندگی که اهمیت آن زیادتر است، تایید میکنند. بهطور مثال افزایش زیبایی چهره در سنین ازدواج تاثیر مثبتی در نوع و کیفیت ازدواج داشته است