دو عامل کلی ارث و شرایط محیطی در ایجاد ناهنجاری فکی نقش دارند. اگر بزرگی یا کوچکی فک یا دندان در یکی از والدین وجود داشته باشد امکان به ارث رسیدن این ناهنجاری به فرزندان وجود دارد. بهطور مثال اگر فرزند استخوان فک کوچک را از یکی از والدین و اندازه دندان بزرگ را از والد دیگر به ارث ببرد دچار کمبود فضا در فک شده و نامنظمی دندانها بروز خواهد کرد. از عوامل محیطی مهم میتوان به پوسیدگی، ازدسترفتن زودهنگام دندانهای شیری و دایمی، ضربه به فک و دندانها، عادات مخرب مانند انگشت مکیدن در سنین بالای پنج سال، مشکلات تنفسی، رژیم غذایی، رابطه غلط دندانی و… اشاره کرد.
روشهای درمان برای ردیفکردن دندانها
برای ردیفکردن یا ردیف نشاندادن دندانها دو راه درست و نادرست وجود دارد: روش صحیح درمان، ارتودنسی است که با حرکتدادن تاج و ریشه دندان به موقعیت صحیح توسط متخصص ارتودنسی (دکتر ارتودنسی) انجام میشود. در این درمان، مشکل بهصورت صحیح برطرف شده و دندانها با حفظ سلامتیشان ردیف میشوند. (اینکه این درمان توسط چه کسی انجام شود، در ادامه در بخش مربوط به آن بحث خواهیم کرد.) در روش دوم، حرکتی در دندانها انجام نمیشود، بلکه با تراشیدن یا اضافهکردن مواد همرنگ، دندانها به ظاهر ردیفشده به نظر میرسند.
ایراد اصلی این روش آن است که فرد قسمتی از بافت سالم دندان خود را از دست میدهد که هیچگاه نمیتواند آن را به دست آورد. از طرف دیگر این درمان فرد را مشتری دایمی دندانپزشکی خواهد کرد، چراکه بهطور مکرر دچار تغییر رنگ دورهای یا مشکلات لثه و دندان خواهد شد. در این روش که همراه با تراشیدن و افزودن مواد ترمیمی است، معمولا بخشی از قسمت بیرونزده تاج دندان که شامل بخش بسیار مهم و نازک دندان یعنی مینای دندان است، تراشیده میشود و در قسمت فرورفته مواد همرنگ دندان افزوده میشود تا سطح دندان صاف به نظر برسد. تراشیدن بافت سالم دندان و اضافهکردن مواد ترمیمی همرنگ به دندان و افزایش ضخامت آن هر دو برای دندان و بافتهای نگهدارنده آن مخرب بوده و مشکلاتی را در پی خواهد داشت که پایانی ندارد. توصیه ما به عنوان متخصص ارتودنسی این است که حتی اگر تمایل به درمان ارتودنسی ندارید برای پیشگیری از بهخطرافتادن سلامت دندانهایتان از این درمانها هم استفاده نکنید