با توجه به اینکه ضایعات دهانی به صورت طبیعی در دهان افراد می تواند وجود داشته باشد و ارتباط بعضی از آنها با نا مرتبی دندان ها یا ساییدگی توسط دستگاه های ارتودنسی مطاب زیر توسط متخصص ارتودنسی (دکتر ارتودنسی) ارائه می شود:
از نظر متخصص ارتودنسی ضايعات روي زبان و دهان به دو نوع خوش‌خيم و بدخيم تقسيم مي‌شوند. بعضي از ضايعات خوش‌خيم اين پتانسيل را دارند که در آينده به ضايعات بدخيم تبديل شوند.
يکي از بيماري‌هاي شايع التهابي خوش‌خيم در دهان نوزادان بيماري قارچي برفک است. اين بيماري در سن بالا نيز ديده مي‌شود و معمولا در افرادي که نقص سيستم ايمني دارند، به بيماري‌هاي خوني مبتلا هستند يا ديابت دارند، بيشتر مشاهده مي‌شود.
ضايعات برفکي خطرناک نيستند و با درمان از بين مي‌روند ولي در افراد در معرض خطر اغلب برگشت‌پذير هستند. بيماري خوش‌خيم ديگر آفت است که عوامل متعددي مانند نقص سيستم ايمني، استرس (می تواند ناشی از شروع درمان ارتودنسی باشد) و کمبود ويتامين در آن نقش دارند. اما ضايعاتي هم هستند که در ابتدا خوش خيم‌اند. ضايعات ناشي از بيماري‌هاي اريتروپلاتي، لکوپلاتي يا ليکن پلان داخل دهان از اين گروه هستند.
ضايعات بدخيم معمولا بي‌علامت و بدون درد هستند. اگر فردي ضايعه‌اي در دهانش مشاهده کرد، بايد آن را تحت‌نظر بگيرد در صورتي مشکل برطرف نشد، حتما بايد به متخصص بیماریهای دهان مراجعه کند تا نمونه‌برداري شود. همه افراد بايد بهداشت دهان و دندان را رعايت کنند.
ولی اکثر بيماري‌هاي دهان و دندان ناشي از وجود باکتري در دهان است که به‌دليل مسواک نزدن در دهان تکثير پيدا مي‌کند که معمولا خوش خیم هستند و با رعایت بهداشت برطرف می شوند. همچنين افرادي که دندان‌هاي شکسته يا نامرتبي دارند، به دليل تماس نوک تيز دندان با بافت نرم، ضايعات برجسته التهابی در دهانشان ايجاد مي‌شود که مي‌تواند بدخيم شود. بنابر این همیشه درمان ارتودنسی جهت مرتب کردن دندان ها توصیه می شود.